Ik zit met mijn vader in de auto, op weg naar huis. We zijn op bezoek geweest bij oude buren die een paar dorpen verderop zijn gaan wonen. Het is al donker buiten, in de auto is het koud. Hoe mijn vader het ter sprake brengt weet ik niet meer, wel dat het aankomt als een mokerslag. Het gaat over mijn dode mama. Zoals altijd voel ik me terugdeinzen. Ik wil het verhaal horen en tegelijkertijd ook absoluut niet. Het is eerste kerstdag, thuis staat de kerstboom en is het gezellig en warm. Ik verlang ernaar om dáár te zijn,
Read More
Archives for jong ouderverlies
Wat als je maar voor de helft weet waar je vandaan komt?
“Als je wilt weten hoe je vrouw er over 40 jaar uitziet moet je naar haar moeder kijken” gaf mijn schoonmoeder haar zoons als wijze raad voor hun partnerkeuze mee. Ik zie dat het vaak klopt. Als ik op een terras aan een heerlijke cappuccino zit, pik ik de moeders en dochters er feilloos uit. Zo mooi, hoe ze heel vaak op elkaar lijken. Of de dochters dat nu leuk vinden of niet. In mijn geval ging die vlieger niet op, ik kon immers niet op mijn tweede moeder lijken. Beeld vormen Als je jong je moeder bent verloren is
Read More
Mama’s kunnen zomaar doodgaan wist je dat?
Het is een van mijn jongste jeugdherinneringen. Ik zal een jaar of vier geweest zijn en speelde met vriendjes en vriendinnetjes in de zandbak. Het ging over trouwen. Trots vertelde ik over het mooie jurkje en de prachtige lakschoenen die ik droeg bij de bruiloft van mijn ouders. Om vervolgens uitgelachen te worden. “Dat kan helemaal niet! Als je papa en mama trouwen ben jij nog helemaal niet geboren!” Koppig hield ik vol dat het toch echt zo was. Die mooie lakschoenen stonden immers in mijn klerenkast? Anders dan andere kinderen Het gevoel anders te zijn dan andere kinderen is
Read More
De zoektocht om mijn levensverhaal liefdevol in kaart te brengen
Eindelijk herfst na een zomer die niet voorbij leek te gaan. Het is donker en grijs buiten en het regent. Ik ben net terug van een wandeling met mijn honden door de Zeeuwse polder. Donkere dreigende wolken en regen, steeds harder. Kluiten modder op de weg, sporen van tractorbanden. De oogst is binnengehaald, alles heeft hier zijn eigen ritme. Weer of geen weer. Er liggen nog wat verdwaalde aardappelen op de akkers. Quinten is waterproof Naast mij gaat Hera steeds langzamer lopen. Ze kijkt me mistroostig aan en schudt haar warrige vachtje uit. Ik heb een beetje met haar te
Read More
Hoe schrijf je een boek over je moeder?
Het staat in kleine letters op de cover van Volkskrant Magazine en natuurlijk blader ik meteen door naar het artikel. Het heeft als kop: Lieve, gekke mama. Roos Schlikker, Cornald Maas en Marcel Vaarmeijer schreven alle drie een moederboek en gaan met elkaar in gesprek hierover. Hoe schreef ik een boek over mijn moeder? Ik vertel het je in dit blog. Twee dode moeders en één levende. Daar gaat het artikel in Volkskrant Magazine over. Roos Schlikker schreef ‘Moeder van glas.’ Haar moeder overleed op haar 68e na een val van een trap in haar huis. Ze had een bipolaire
Read More
Een boek schrijven is als een kind krijgen
Het verlangen is er al zo lang als ik me kan herinneren: een boek schrijven. Het boek schrijven waarmee ik mijn mama een plek geef in mijn leven, waarmee ik haar ‘naar me toe haal’. Waarmee ik haar ook weer kan laten gaan, want ze is al zó lang dood. Ze stierf op eerste kerstdag in 1964. Zonder herinneringen Ik ben opgegroeid zonder herinneringen aan haar, dus ik heb het moeten doen met de verhalen van anderen. Mondjesmaat verteld, en daar heb ik zelf ook een aandeel in. Jarenlang durf ik er nauwelijks naar te vragen. Want pijnlijke geschiedenissen, die
Read More
Hartmama, over stenen & sprookjes
Schrijftijd, mijn kookwekker op zestig minuten. Steeds loop ik met zinnen in mijn hoofd. ‘Er was eens een mama zonder mama.’ Ik wil deze zin niet, ik wil een andere zin. Om mezelf aan het schrijven te krijgen besluit ik een COPE-kaart te trekken. De kaart die ik trek is niet de kaart die ik hoop. Hij is bruinig, er staan stenensjouwers op. Het is onduidelijk of het mannen of vrouwen zijn. Stenensjouwers….Het zou een passende kaart voor me moeten zijn. Ik heb eerder een blog geschreven over het gezegde ‘Over de stenen die ouders niet opruimen struikelen hun kinderen.’
Read More
ZEER
Ruim anderhalve week na het symposium ZEER. Hoe kan ik vertellen wat dat met mij deed? Nog nooit eerder heb ik zoveel mensen bij elkaar gezien met eenzelfde levensthema, jong ouderverlies. Mannen, vrouwen, jong, oud, sommigen de zestig al gepasseerd.En onze vaders en moeders zijn erbij, in beeld. Een prachtige compilatie van foto’s draait mee tijdens delen van het programma. De kennismaking…’vertel aan je linker buurman of buurvrouw in drie minuten iets over jouw ouder.’ Links van mij is het raam. ‘Als je geen linker buurman of buurvrouw hebt vertel je het aan degene vóór je.’ Vóór mij is een
Read More
Tranenpotjes en geluksarmbanden
Karin Kuiper schreef in 2011 samen met haar drie kinderen Tranenpotjes en geluksarmbanden over de dood van haar man, de vader van haar kinderen. In verhalen, gesprekken, anekdoten en tekeningen geeft het boek een persoonlijk en hoopgevend beeld van hoe je kinderen kunt helpen hun eigen weg te vinden. Zij kunnen zich – soms met wat extra hulp van buiten – aanpassen aan het leven zonder de lijfelijk aanwezige dierbare. Of zoals Noa zegt in het boek: ‘Ze zeggen dat ik geen vader heb. Maar ik heb wel een vader – hij is alleen dood.’ Het is een licht boek
Read More
Dood en toch zo dichtbij
In een familieopstelling kwam ik haar voor het eerst tegen. Het kleine meisje dat op 2-jarige leeftijd haar moeder verloor aan de dood. Ik koos een representant voor mijn jongere ik. Ze dartelde door de opstelling en ik vond haar vreselijk irritant, ik kon haar nauwelijks in mijn buurt verdragen. Haar vrolijkheid klopte absoluut niet met mijn beeld van een jong meisje zonder mama. Ik ging haar dingen uitleggen die ze niet wilde horen. ”Ik wist het al lang” zei ze en ook: “Het is hier zo stil!” In de opstelling was de sterke verbondenheid met mama zichtbaar. Maar ook:
Read More